Sübhaneke İniş Sebebi, Hz. Adem (AS) cennette Allah'ın yasakladığı meyveyi yedikten sonra yeryüzüne inince, cennetin yaşama şartları ile dünyanın yaşama şartları arasındaki inanılmaz farkı görünce dünya yaşamında oldukça zorlanmıştır. Bunun üzerine işlediği günahtan ötürü Allah'tan özür dilemek, tövbe etmek istemiştir. İşte hem dünyadaki zorluklar karşısında Allah'tan yardım dilemek hem de tövbe etmek için ellerini açıp dua etme ihtiyacı hissedince, Allah onu başıboş bırakmamış, merhamet etmiş elinden tutmuş Sübhaneke duasını öğretmiştir.
Sübhaneke duası, namaz sürelerinin ilkidir ve malum olduğu üzere namaza başlayınca tekbirden sonra okuduğumuz ilk duadır. Her hayırlı işe başlamadan önce besmele çekeriz ve namazda Fatiha Suresi'ni de okumadan önce besmele çekeriz. Fakat namazda Sübhaneke duası Besmeleden bile önce okunmaktadır. Demek ki Besmelenin bile önüne geçen bu duayı çok iyi tanımamız ve bilmemiz gerekmektedir.
Hz. Adem ve Havva cennette Allah'a karşı işledikleri günahtan yine Allah'ın onlara öğretmiş olduğu Sübhaneke duası sayesinde arınmıştır ve kurtulmuşlardır. Öyleyse bu dua insanoğlunun yeryüzünde ettiği ilk duadır ve belki de namazda ilk okunan dua olmasının hikmeti de budur. Kur'an'ı Kerim'de Sübhaneke duası tam olarak geçen bir ayet değildir fakat duayı oluşturan kelimeler parça parça ayetler içerisinde zikredilir. Yine Kur'an'ı Kerim'de insanların cennete girince Allah'a teşekkür ve şükür makamında ilk söyleyecekleri söz bu duanın "Sübhanek'allahümme" olacağı anlatılır.
Demek ki cennetten çıkan Adem (AS)'ın ilk sözü Sübhaneke olduğu gibi cennete giren insanların da ilk sözü Sübhaneke olacaktır. Sübhaneke duası cennetin anahtarı mübarek bir duadır.
Sübhaneke Duasının okunuşu
Sübhânekellâhümme ve bi hamdik ve tebârekesmük ve Teâlâ ceddük (Ve celle senâük) ve lâ ilâhe ğayrük.
- Cenaze namazlarında parantez içindeki "Ve celle senâük" cümlesi ile okunur.
Anlamı
Ey Allah'ım! Sen noksan sıfatlardan pak ve uzaksın. Seni daima böyle tenzih eder ve överim. Senin adın mübarektir. Varlığın her şeyden üstündür. Senden başka ilah yoktur.
Sübhaneke duasının okunduğu yerler
Bütün namazların ilk rek'atinde Fatiha Suresinden önce okunur.Cenaze namazında "Ve celle senâük" ayeti ile birinci tekbirden sonra okunur.İkindi namazının sünnetinde üçüncü rek'ate kalkınca fatihadan önce okunur.Yatsı namazının ilk sünnetinde üçüncü rek'ate kalkınca fatihadan önce okunur.Teravih namazında ise dört rek'atte bir selâm verilerek kılınıyorsa üçüncü rek'ate kalkıldığı zaman fatihadan önce okunur.Sübhaneke duasını okumakla Allah'a olan bağlılığımızı ve O'na olan sevgimizi dile getirmiş oluruz. Yaratılmış varlıkları gözümüzde büyütmektense Allah'ın övgüye en layık varlık olduğunu ve diğer bütün varlıkların sadece Allah'ın yaratmasıyla var olabildiklerini kendimize hatırlatmış oluruz.
